Old Stuff

Αυτή ήταν η παλιά έκδοση της Yanko's Go-HomePage το 2005-2006.

Yanko's Go-HomePage
Ο Γιάγκος Βγήκε Παγανιά

Moving
08.09.06 at 17:27 EEST
Στο εξής θα μπορείτε να με διαβάζετε στην εξής σελίδα:
http://yankogohome.blogspot.com/Χαιρετισμούς,
Yanko

Κακοήθειες
31.07.06 at 15:12 EEST
Σε όλους τους ανισόπεδους κόμβους της Λιγότερο Παλαιάς Εθνικής Οδού Κορίνθου-Πατρών τοποθετήθηκαν πινακίδες με νέα όρια ταχύτητας. Αυτά είναι ακόμη χαμηλότερα σε σχέση με τα, ήδη πολύ χαμηλά, προϋπάρχοντα: Από τα 80 το όριο πέφτει στα 70 χλμ/ώρα.
Σίγουρα ο δρόμος θα γίνει ασφαλέστερος έτσι.
Όσοι υποστηρίζουν ότι
α - Τα χαμηλότερα όρια θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερες εισπράξεις προστίμων
β - Με τα χαμηλότερα όρια περίπου το 99% των οδηγών είναι παραβάτες και άρα συνυπαίτιοι σε οποιοδήποτε τροχαίο ατύχημα που μπορεί να οφείλεται σε χίλιους-δυο παράγοντες αλλά όχι απαραίτητα στην 'υπερβολική' ταχύτητα
γ - Το όριο των 70 χλμ/ώρα αφήνει ανοιχτό το παράθυρο για να 'στολιστούν' οι περιοχές των ανισόπεδων κόμβων με διαφημιστικά πλαίσια
είναι τουλάχιστον κακοήθεις...

Την παραμονή της εισβολής...
19.07.06 at 17:22 EEST
Στα επετειακά αφιερώματα για τα γεγονότα της Κύπρου ακούμε και διαβάζουμε συνήθως 'μαρτυρίες' και 'ντοκουμέντα' σχετικά με δύο ημερομηνίες: την 15/7/1974 (ημέρα του χουντικού πραξικοπήματος) και την 20/7/1974 (ημέρα της τουρκικής εισβολής).
Σπάνια όμως γίνεται λόγος για την επίμαχη ομιλία του τότε Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στα Ηνωμένα Έθνη. Η ομιλία αυτή έγινε στις 19/7, παραμονή της τουρκικής εισβολής. Σαν σήμερα, δηλαδή (19/7/2006).
Όλοι γνωρίζουν ότι η εισβολή είχε ήδη αποφασιστεί και προετοιμαστεί πριν από εκείνη τη μέρα. Κάποιοι όμως θεωρούν ότι η συγκεκριμένη (εν θερμώ;) καταγγελία του Μακαρίου έδωσε στον Αττίλα Ι ένα κάποιο είδος νομιμοποίησης. Κάποιοι άλλοι, αντίθετα, πιστεύουν ότι ο Μακάριος δεν είχε κανένα λόγο να 'καλύψει' (αποφεύγοντας την καταγγελία) την ανώμαλη κατάσταση που τον ανέτρεψε. Υπάρχει τέλος και η άποψη ότι τα γεγονότα της Κύπρου και η πτώση της ελληνικής χούντας αποτελούν ένα πακέτο - και ο Μακάριος, βλέποντας (ή γνωρίζοντας) τις εξελίξεις, έσπευσε να συνταχθεί με αυτούς που θα είχαν το πάνω χέρι στη συνέχεια.
Διαλέγετε και παίρνετε...
Ιδού και το κείμενο:
Θα ήθελα πρώτα να εκφράσω τις θερμότερες ευχαριστίες μου προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, για το έντονο ενδιαφέρον τους ως προς την κρίσιμη κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Κύπρο μετά το πραξικόπημα, που οργάνωσε το στρατιωτικό καθεστώς της Ελλάδας και που υλοποίησαν οι Έλληνες αξιωματικοί, που υπηρετούν και διοικούν την κυπριακή εθνοφρουρά. Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων στο Συμβούλιο Ασφαλείας για τη συμφωνία του να αναβάλει τη συνεδρίαση αυτή μέχρι την άφιξή μου, δίνοντάς μου έτσι την ευκαιρία να παρουσιασθώ ενώπιόν του και να αναφερθώ στα πρόσφατα δραματικά γεγονότα της Κύπρου. Τα όσα συμβαίνουν στην Κύπρο, από την περασμένη Δευτέρα το πρωί, είναι μία πραγματική τραγωδία. Το στρατιωτικό καθεστώς της Ελλάδας παραβίασε κατάφωρα την ανεξαρτησία της Κύπρου. Χωρίς ίχνος σεβασμού για τα δημοκρατικά δικαιώματα του κυπριακού λαού, χωρίς ίχνος σεβασμού για την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της Δημοκρατίας της Κύπρου, η ελληνική χούντα επεξέτεινε τη δικτατορία στο κυπριακό έδαφος. Είναι γεγονός, ότι εδώ και λίγο καιρό η πρόθεσή τους είχε γίνει φανερή. Ο κυπριακός λαός είχε την αίσθηση, εδώ και πολύ καιρό, ότι ετοιμαζόταν πραξικόπημα από την ελληνική χούντα, και η αίσθηση αυτή έγινε ακόμα εντονότερη τις τελευταίες εβδομάδες, όταν η τρομοκρατική οργάνωση "ΕΟΚΑ Β", υποκινούμενη από την Αθήνα, πολλαπλασίασε τις βιαιότητές της. Ανέκαθεν γνώριζα, ότι η παράνομη αυτή οργάνωση είχε τις ρίζες και τις πηγές ανεφοδιασμού της στην Αθήνα. Εδώ και καιρό αντιλήφθηκα, ότι οι Έλληνες, που υπηρετούσαν και διοικούσαν την εθνοφρουρά, στρατολογούσαν μέλη της οργάνωσης αυτής και την υποστήριζαν με διάφορους τρόπους, μέχρι που τη βοηθούσαν να έχει πρόσβαση στις αποθήκες πυρομαχικών της εθνοφρουράς. Στα στρατόπεδα της εθνοφρουράς, οι Έλληνες αξιωματικοί έκαναν ανοικτή προπαγάνδα υπέρ της παράνομης αυτής οργάνωσης, και μετέτρεψαν την εθνοφρουρά, από κρατικό όργανο, σε όργανο ανατροπής της εξουσίας. Κάθε φορά που, κατά καιρούς, παραπονέθηκα στην Αθήνα για την ανάρμοστη συμπεριφορά των Ελλήνων αξιωματικών της εθνοφρουράς, η απάντηση ήταν ότι, εάν παρουσίαζα ισχυρές αποδείξεις, οι ένοχοι θα ανακαλούντο στην Ελλάδα. Από την όλη στάση της μού δημιουργήθηκε η ορθή εντύπωση, ότι η μόνιμη απάντησή της αποτελούσε προσποίηση αθωότητας. Εδώ και λίγες ημέρες έφθασαν έγγραφα στα χέρια της αστυνομίας, που αποδεικνύουν σαφέστατα, ότι η "ΕΟΚΑ Β" δεν ήταν παρά παράρτημα του καθεστώτος των Αθηνών.Η κυβέρνηση των Αθηνών χορηγούσε οικονομική βοήθεια για τη συντήρηση της οργάνωσης, και τής έδινε λεπτομερείς οδηγίες για τις δραστηριότητές της. Θεώρησα αναγκαίο να στείλω μία επιστολή στον πρόεδρο της Ελλάδας, στρατηγό Γκιζίκη, ζητώντας του να δώσει εντολή για την κατάπαυση της βίας και της αιματοχυσίας και για τη διάλυση της "ΕΟΚΑ Β". Επίσης, τού ζήτησα να ανακληθούν οι Έλληνες της κυπριακής εθνοφρουράς, προσθέτοντας ότι σκοπεύω να μειώσω την αριθμητική δύναμη του σώματος αυτού και να το μεταφέρω σε κρατικό όργανο. Είχα την εντύπωση, ότι το καθεστώς των Αθηνών δεν επιθυμούσε τη μείωση των μελών της εθνοφρουράς, ούτε, βέβαια, την απομάκρυνση των Ελλήνων αξιωματικών.Ακολούθως, με επισκέφθηκε ο Έλληνας πρεσβευτής στην Κύπρο, κατόπιν εντολής της κυβερνήσεώς του, για να μού εξηγήσει, ότι η αριθμητική μείωση των μελών της εθνοφρουράς ή η αποχώρηση των Ελλήνων αξιωματικών θα οδηγούσαν στην εξασθένιση της κυπριακής άμυνας, σε περίπτωση τουρκικού κινδύνου. Αυτό το επιχείρημα, παρόλο που φαινόταν λογικό, δεν ήταν καθόλου πειστικό, διότι γνώριζα, ότι πίσω από αυτό εκρύβοντο άλλα συμφέροντα. Απάντησα ότι, όπως έδειχναν να εξελίσσονται τα πράγματα, θεωρούσα τον τουρκικό κίνδυνο πιο ασήμαντο από τον ελληνικό. Και, όπως αποδείχθηκε, οι φόβοι μου ήσαν δικαιολογημένοι.Το Σάββατο, 13 Ιουλίου, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα συνάντηση υπό την προεδρία του στρατηγού Γκιζίκη, η οποία διήρκεσε πολλές ώρες. Παρόντες ήσαν ο Έλληνας διοικητής των ενόπλων δυνάμεων, ο πρεσβευτής της Ελλάδας στην Κύπρο, ο διοικητής της Εθνοφρουράς και άλλοι αξιωματούχοι. Σκοπός της συνάντησης αυτής ήταν να συζητηθεί το περιεχόμενο της επιστολής μου. Το σχετικό ανακοινωθέν, που εξεδόθη στο τέλος της συνάντησης, ανέφερε ότι η συνάντηση θα επαναληφθεί στις 15 Ιουλίου, ημέρα Δευτέρα. Αυτή η αναφορά ήταν παραπλανητική. Διότι, ενώ τη Δευτέρα περίμενα την απάντηση στην επιστολή μου, η απάντηση που ήρθε ήταν το πραξικόπημα.Την ημέρα εκείνη επέστρεψα από την εξοχική μου κατοικία στο βουνό Τρόοδος, όπου βρισκόμουν το Σαββατοκύριακο, και στις 8:00 π.μ. έφθασα στο γραφείο μου, στο προεδρικό μέγαρο. Μισή ώρα αργότερα υποδέχθηκα στην αίθουσα δεξιώσεων μία ομάδα αγοριών και κοριτσιών, μελών της Ελληνικής Ορθόδοξης Νεολαίας Καίρου, που είχαν έρθει στην Κύπρο ως προσκεκλημένοι μου, για λίγες ημέρες. Καλά-καλά δεν πρόλαβα να τους καλωσορίσω, όταν ακούσθηκαν οι πρώτοι πυροβολισμοί. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα οι πυροβολισμοί πολλαπλασιάσθηκαν, και ένα μέλος της προεδρικής φρουράς με πληροφόρησε ότι τεθωρακισμένα άρματα και οχήματα είχαν περάσει την έξω πύλη και βρίσκοντο ήδη στο προαύλιο του προεδρικού μεγάρου, που εσείετο από τους βομβαρδισμούς. Σύντομα η κατάσταση έγινε κρίσιμη. Προσπάθησα να συνδεθώ τηλεφωνικά με το κτίριο της Κυπριακής Ραδιοφωνίας, για να στείλω ειδική ανακοίνωση ότι γινόταν επίθεση στο προεδρικό μέγαρο, αλλά αντιλήφθηκα ότι οι τηλεφωνικές γραμμές είχαν διακοπεί. Οι πυροβολισμοί αυξάνοντο συνεχώς. Νομίζω, ότι σώθηκα ως εκ θαύματος της θείας πρόνοιας. Όταν πλέον βρέθηκα στην περιοχή της Πάφου, απέστειλα ραδιοφωνικό μήνυμα στο λαό από έναν τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό, πληροφορώντας τον ότι είμαι ζωντανός και ότι θα αγωνισθώ μαζί του ενάντια στη δικτατορία, που προσπαθεί να επιβάλει το ελληνικό καθεστώς.Δεν σκοπεύω να απασχολήσω περισσότερο τα αξιότιμα μέλη του Συμβουλίου με την προσωπική μου περιπέτεια. Απλώς θα ήθελα να προσθέσω, ότι τη δεύτερη ημέρα της ένοπλης επίθεσης τα τεθωρακισμένα κατευθύνθηκαν προς την Πάφο, ενώ ταυτόχρονα ένα μικρό πολεμικό πλοίο της εθνοφρουράς άρχισε να βομβαρδίζει τη μητρόπολη της Πάφου, όπου έμενα. Υπ'αυτές τις συνθήκες, θεώρησα φρονιμότερο να εγκαταλείψω την Κύπρο, παρά να πέσω στα χέρια της ελληνικής χούντας.Είμαι ευγνώμων στη βρεττανική κυβέρνηση, που μού χορήγησε ελικόπτερο, το οποίο με μετέφερε από την Πάφο στις βρεττανικές βάσεις, και αεροπλάνο από τις βάσεις στο Λονδίνο, μέσω Μάλτας. Είμαι επίσης ευγνώμων στον ειδικό αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα και στο διοικητή των ειδικών ειρηνευτικών δυνάμεων του Ο.Η.Ε. στην Κύπρο, για το ενδιαφέρον που έδειξαν για την ασφάλειά μου. Η παρουσία μου στην αίθουσα αυτή κατέστη δυνατή χάρις στη βοήθεια της βρεττανικής κυβέρνησης και των εκπροσώπων του Γενικού Γραμματέα, δρος Βαλντχάιμ. Το ενδιαφέρον τους για το άτομό μου, και για την κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Κύπρος, με συγκινεί ως τα μύχια της ψυχής μου.Δεν γνωρίζω ακόμα όλες τις λεπτομέρειες της κρίσης, που δημιούργησε η ελληνική στρατιωτική κυβέρνηση στην Κύπρο. Φοβούμαι, ότι ο αριθμός των νεκρών είναι μεγάλος και οι υλικές φθορές ανυπολόγιστες. Ωστόσο, πρωταρχικό μας μέλημα, τη στιγμή αυτή, είναι να δοθεί ένα τέλος στην τραγωδία.Όταν έφθασα στο Λονδίνο, πληροφορήθηκα το περιεχόμενο της ομιλίας του εκπροσώπου της ελληνικής χούντας στα Ηνωμένα Έθνη. Εξεπλάγην, με τον τρόπο που προσπαθούν να εξαπατήσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη. Χωρίς καν να κοκκινίζει από ντροπή, η ελληνική χούντα προσπαθεί να απλοποιήσει την κατάσταση, ισχυριζόμενη ότι δεν έχει ανάμειξη στην ένοπλη επίθεση και ότι οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών αποτελούν ενδοκοινοτική υπόθεση των Ελληνοκυπρίων. Δεν νομίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι, που πιστεύουν τους ισχυρισμούς αυτούς. Το πραξικόπημα δεν έγινε υπό συνθήκες τέτοιες, που να το καθιστούν εσωτερικό ελληνοκυπριακό ζήτημα. Πρόκειται σαφώς για εισβολή εκ των έξω, μαζί με κατάφωρη παραβίαση της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας της Δημοκρατίας της Κύπρου. Το λεγόμενο πραξικόπημα είναι δημιούργημα των Ελλήνων αξιωματικών, που αποτελούν και διοικούν την εθνοφρουρά. Πρέπει, επίσης, να τονίσω το ότι η ελληνική δύναμη, που αποτελείται από 950 αξιωματικούς και στρατιώτες, οι οποίοι βρίσκονται στην Κύπρο δυνάμει της Συνθήκης Συμμαχίας, διεδραμάτισε πρωταρχικό ρόλο στην επιθετική αυτή υπόθεση κατά της Κύπρου. Η κατάληψη του αεροδρομίου έγινε από αξιωματικούς και στρατιώτες της ελληνικής δύναμης, που έχει το στρατόπεδό της κοντά στο αεροδρόμιο. Αρκεί να πούμε στο σημείο αυτό, πως ορισμένες φωτογραφίες, που δημοσίευσε ο παγκόσμιος τύπος, έδειχναν τεθωρακισμένα που ανήκουν στην ελληνική δύναμη. Από την άλλη πλευρά, Έλληνες αξιωματικοί, που υπηρετούσαν στην εθνοφρουρά, διηύθυναν τις επιχειρήσεις. Στις επιχειρήσεις αυτές στρατολογούσαν μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης "ΕΟΚΑ Β", τα οποία εξόπλιζαν με όπλα της εθνοφρουράς.Εάν δεχθούμε πως δεν είχαν ανάμειξη οι Έλληνες αξιωματικοί της εθνοφρουράς, τότε πώς εξηγείται το γεγονός ότι μεταξύ των νεκρών υπήρχαν και Έλληνες αξιωματικοί, που η σορός τους μεταφέρθηκε και κηδεύθηκε στην Ελλάδα; Εάν δεχθούμε πως το πραξικόπημα δεν έγινε από Έλληνες αξιωματικούς, πώς εξηγούνται οι νυκτερινές πτήσεις των ελληνικών αεροσκαφών, που μετέφεραν στην Κύπρο προσωπικό με πολιτικά και επέστρεφαν με νεκρούς και πληγωμένους; Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι το πραξικόπημα οργανώθηκε από την ελληνική χούντα και εκτελέστηκε από αξιωματικούς και στρατιώτες της ελληνικής δύναμης στην Κύπρο. Άλλωστε, όλος ο παγκόσμιος τύπος περιέγραψε το πραξικόπημα ακριβώς έτσι.Το πραξικόπημα προκάλεσε μεγάλη αιματοχυσία και αφαίρεσε τη ζωή πολλών ανθρώπων. Αντιμετωπίσθηκε με την αποφασιστική αντίσταση των νομίμων δυνάμεων ασφαλείας και του ελληνοκυπριακού λαού. Μπορώ να πω με βεβαιότητα, ότι η αντίσταση και η αντίδραση του ελληνοκυπριακού λαού ενάντια στους συνωμότες θα συνεχισθεί, μέχρι να αποκατασταθούν η ελευθερία και τα δημοκρατικά δικαιώματα. Ο κυπριακός λαός ποτέ δεν θα υποκύψει στη δικτατορία, ακόμα κι αν, προς το παρόν, υπερισχύει η βάρβαρη βία των τεθωρακισμένων.Μετά το πραξικόπημα, οι πράκτορες του ελληνικού καθεστώτος στην Κύπρο διόρισαν πρόεδρο έναν πασίγνωστο κακοποιό, το Νίκο Σαμψών, ο οποίος, με τη σειρά του, διόρισε υπουργούς γνωστά κακοποιά στοιχεία και οπαδούς της τρομοκρατικής οργάνωσης "ΕΟΚΑ Β".Μπορεί να ισχυρίζονται μερικοί ότι όσα συνέβησαν στην Κύπρο αποτελούν επανάσταση, και ότι η νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε με βάση τον επαναστατικό νόμο. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Δεν υπήρξε επανάσταση στην Κύπρο, που θα μπορούσε να θεωρηθεί εσωτερική υπόθεση. Υπήρξε εισβολή, που παραβίασε την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και η εισβολή συνεχίζεται, και θα συνεχίζεται όσο θα υπάρχουν Έλληνες αξιωματικοί στην Κύπρο. Οι συνέπειες της εισβολής αυτής θα είναι καταλυτικές για την Κύπρο, εάν δεν επανέλθουμε στη συνταγματική ομαλότητα και εάν δεν αποκατασταθούν οι δημοκρατικές ελευθερίες.Με σκοπό τον αποπροσανατολισμό της παγκόσμιας κοινής γνώμης, το στρατιωτικό καθεστώς της Ελλάδας ανακοίνωσε χθες τη βαθμιαία αντικατάσταση των Ελλήνων αξιωματικών της εθνοφρουράς. Το θέμα, όμως, δεν είναι η αντικατάστασή τους, αλλά η αποχώρησή τους. Η κίνηση αντικατάστασής τους σημαίνει παραδοχή, ότι οι Έλληνες αξιωματικοί, που υπηρετούν τώρα στην εθνοφρουρά, είναι οι ίδιοι με 'κείνους που έκαναν το πραξικόπημα. Όμως οι αξιωματικοί αυτοί δεν ενήργησαν με δική τους πρωτοβουλία, αλλά κατόπιν εντολής των Αθηνών, και η αντικατάστασή τους θα γίνει πάλι με εντολή της ελληνικής κυβέρνησης. Κατ'αυτόν τον τρόπο, η εθνοφρουρά θα παραμείνει για πάντα όργανο του ελληνικού στρατιωτικού καθεστώτος. Είμαι βέβαιος, ότι τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας αντιλαμβάνονται το τέχνασμα αυτό.Μπορεί να λεχθεί, πως η κυπριακή κυβέρνηση ήταν αυτή που ζήτησε από τους Έλληνες αξιωματικούς να επανδρώσουν την εθνοφρουρά. Μετά λύπης μου ομολογώ, ότι ήταν λάθος μου να τους εμπιστευθώ τόσο πολύ, διότι έκαναν κατάχρηση της εμπιστοσύνης μου αυτής και, αντί να βοηθήσουν στην προάσπιση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου, έγιναν οι ίδιοι εισβολείς.Επί μακρό χρονικό διάστημα διεξήχθησαν συνομιλίες μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, με σκοπό την εξεύρεση ειρηνικής λύσης για το Κυπριακό, πράγμα που επανειλημμένως έχει απασχολήσει το Συμβούλιο Ασφαλείας και την ολομέλεια των Ηνωμένων Εθνών. Ο αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα και δύο συνταγματολόγοι από την Ελλάδα και την Τουρκία παρακολούθησαν τις συνομιλίες αυτές. Το Συμβούλιο Ασφαλείας δύο φορές το χρόνο ανανέωσε τη θητεία της ειρηνευτικής δύναμης του Ο.Η.Ε. στην Κύπρο, εκφράζοντας κάθε φορά την ελπίδα του για τη σύντομη εξεύρεση λύσεως του προβλήματος. Δεν μπορούμε να πούμε, ότι μέχρι σήμερα σημειώθηκε ικανοποιητική πρόοδος στις συνομιλίες. Πώς μπορούσε, όμως, να υπάρξει πρόοδος, όταν η πολιτική της Αθήνας για την Κύπρο ήταν διπρόσωπη; Όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη είχαν συμφωνήσει, πως οι συνομιλίες διεξήγοντο με βάση την ανεξαρτησία. Το καθεστώς των Αθηνών συμφώνησε σ'αυτό, και επανειλημμένα ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών δήλωσε, ότι η θέση της Ελλάδας στο ζήτημα είναι σαφής.Αν αυτό ήταν αλήθεια, γιατί τότε το στρατιωτικό καθεστώς της Ελλάδας δημιούργησε και υποστήριξε την τρομοκρατική οργάνωση "ΕΟΚΑ Β", που είχε στόχο την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και της οποίας τα μέλη αυτοαποκαλούντο "ενωτικοί"; Στα στρατόπεδα της εθνοφρουράς, οι Έλληνες αξιωματικοί με κατηγορούσαν συνεχώς πως, ενώ η Ένωση ήταν δυνατή, εγώ υπονόμευα την πραγματοποίησή της. Έταν κάποιος τούς υπενθύμιζε πως η Ελλάδα είχε ξεκαθαρίσει τη θέση της πάνω σ'αυτό το θέμα, και ότι υποστήριζε την ανεξαρτησία, η απάντησή τους ήταν ότι δεν πρέπει να δίνει κανείς σημασία στα λόγια των διπλωματικών. Υπό τοιαύτας συνθήκας, πώς μπορούσαν οι συνομιλίες να φθάσουν σε θετικό αποτέλεσμα; Η διπρόσωπη πολιτική του ελληνικού καθεστώτος ήταν ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια στην πρόοδο των συνομιλιών.Υπό τις παρούσες συνθήκες, που επικρατούν στην Κύπρο, δεν δύναμαι να προβλέψω το μέλλον των συνομιλιών. Θα έλεγα, μάλλον, πως δεν υπάρχει μέλλον. Οποιαδήποτε συμφωνία που θα μπορούσε να επιτευχθεί δεν θα ήταν έγκυρη, διότι δεν υπάρχει εκλεγμένη ηγεσία για να χειρισθεί το θέμα. Το πραξικόπημα του στρατιωτικού καθεστώτος της Ελλάδας αποτελεί ανάσχεση της πορείας των συνομιλιών προς μία λύση. Επίσης, θα δημιουργήσει μία μόνιμη πηγή ανωμαλίας στην Κύπρο, οι συνέπειες της οποίας θα είναι βαθύτατες και μακρόχρονες, εάν επιτραπεί η κατάσταση αυτή να συνεχισθεί έστω και για βραχύ χρονικό διάστημα.Καλώ τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να τεθεί ένα τέλος στην αφύσικη αυτή κατάσταση, που δημιουργήθηκε με το πραξικόπημα των Αθηνών. Καλώ το Συμβούλιο Ασφαλείας να κάνει χρήση όλων των τρόπων και μέσων που διαθέτει, ώστε να αποκατασταθούν χωρίς καθυστέρηση η συνταγματική τάξη και τα δημοκρατικά δικαιώματα του λαού της Κύπρου.Όπως ανέφερα ήδη, τα γεγονότα της Κύπρου δεν αποτελούν εσωτερική υπόθεση των Ελληνοκυπρίων. Αφορούν και επηρεάζουν και τους Τουρκοκυπρίους. Το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας αποτελεί εισβολή, και οι συνέπειές του πλήττουν ολόκληρο τον κυπριακό λαό, Έλληνες και Τούρκους.Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν εγκαταστήσει μία ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο. Η παρουσία της δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική υπό συνθήκες πραξικοπήματος. Το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να καλέσει το ελληνικό στρατιωτικό καθεστώς να αποσύρει τους Έλληνες αξιωματικούς, που υπηρετούν στην κυπριακή εθνοφρουρά, και να θέσει τέλος στην εισβολή τους στην Κύπρο.Πιστεύω, με όσα στοιχεία παρέθεσα ενώπιόν σας, να σάς έδωσα μία ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης. Δεν έχω ουδεμία αμφιβολία, πως μία αρμόζουσα απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας θα θέσει τέλος στην εισβολή, και θα αποκαταστήσει την παραβιασμένη ανεξαρτησία της Κύπρου και τα δημοκρατικά δικαιώματα του κυπριακού λαού.

Πέρα από το Αιγαίο
18.07.06 at 19:20 EEST
Το Καστελλόριζο ανήκει στο Αιγαίο;
Στην Ελλάδα η απάντηση είναι Ναι, μια και δεν έχουμε πού αλλού να εντάξουμε αυτό το απομακρυσμένο νησί, που χάρη στους κατοίκους του (που εξεγέρθηκαν το 1912) και στις μετέπειτα συγκυρίες (το πήραν οι Γάλλοι και μετά οι Ιταλοί), θεωρήθηκε ως αναπόσπαστο μέρος των νησιών του ΝΑ Αιγαίου (Νοτίων Σποράδων ή Δωδεκανήσων) και αποδόθηκε στην Ελλάδα το 1948.
Γεωγραφικά όμως, το ανατολικότερο νησί της ελληνικής επικράτειας βρίσκεται εκτός Αιγαίου. Τα πέραν της Ρόδου νερά, νησιά και παράλια θεωρούνται ως (ανατολική) Μεσόγειος. Κατά γενική ομολογία η περιοχή αυτή της μικρασιατικής ακτής θεωρείται (όχι άδικα) ως η ομορφότερη και ελκυστικότερη. Παρά τη μαζική τουριστική ανάπτυξη κάποιων περιοχών (Marmaris και Αττάλεια), ορισμένα μέρη είναι πραγματικά διαμάντια, διατηρώντας μεγάλο μέρος της αρχικής φυσικής ομορφιάς αλλά και αυθεντικότητας.
Ο Έλληνας επισκέπτης μπορεί να χαμογελάσει βλέποντας τις διαφημίσεις για βόλτα με πλοιάρια στα Twelve Islands (που δεν είναι τα Δωδεκάνησα αλλά οι μικρές νησίδες στον κόλπο της Μάκρης/Fethiye)... να ψιλο-αγανακτήσει με την εμμονή των γειτόνων να μιλούν για Αρχαϊκά, Κλασσικά, Ελληνιστικά, Ρωμαϊκά, Βυζαντινά - αλλά σπανίως για Ελληνικά - αρχαιολογικά ευρήματα... Μπορεί απλά να απολαύσει τα πανέμορφα τοπία και να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να γνωρίσει μια τόσο κοντινή αλλά και τόσο 'εξωτική' περιοχή. (Γιατί να τρέχουμε στα Πουκέτ;!)
Όποιος βρεθεί πάντως εκεί, αξίζει να περάσει και από το παλιό Λεβίσι, το σημερινό Kayaköy. Μια εγκαταλελειμμένη κωμόπολη που έπαψε να κατοικείται μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών και σήμερα στέκει στην πλαγιά σαν πόλη-φάντασμα, ερειπωμένη αλλά όρθια. Στο www.kayakoy.net μπορεί κανείς να βρει μια ενδιαφέρουσα περιγραφή του τόπου και της ιστορίας του, από τουρκική σκοπιά αλλά γενικά χωρίς ακρότητες.
Η περιοχή Μάκρης/Λεβισίου ήταν το νότιο όριο της ζώνης των ελληνικών διεκδικήσεων μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο - σύμφωνα με το, όχι αστήρικτο (εκείνη την εποχή: 1918) από εθνολογικής πλευράς, υπόμνημα του Βενιζέλου. Η περιοχή δεν έμεινε αλώβητη στην πύρινη δεκαετία 1912-1922 αλλά, καθώς ήταν εκτός της κυρίως ζώνης της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης, δεν έζησε καταστροφές τύπου Σμύρνης και Αϊδινίου. Η ανταλλαγή πληθυσμών όμως το 1923 ήταν υποχρεωτική...
Φυσικά, ας μην περιμένει κανείς να ακούσει τη γλώσσα μας σήμερα στην περιοχή (εκτός αν πιάσει ροδίτικο ραδιοσταθμό) ή να βρει ζωντανά σημάδια ελληνικής παρουσίας. Είναι ενδιαφέρον πάντως να βλέπει κανείς που και που κάποια ελληνικά τοπωνύμια (όσο κι αν το κίνητρο μπορεί να είναι 'τουριστικό', 'κερδοσκοπικό' ή απλά η 'πολιτική/επιστημονική ορθότητα'). Συγκράτησα το Wine House Levissi, ένα κατάστημα με την επωνυμία Makri (πόσοι στ' αλήθεια ξέρουν ότι εκτός από τη Νέα Μάκρη υπήρχε κάποτε και μία παλιά;) - και είδα, βορειότερα, πινακίδες που οδηγούσαν στον αρχαιολογικό χώρο Miletos και όχι (όπως θα περίμενα) Milet ή Miletus.

Για τη νίκη / Σε Αθήνα-Σαλονίκη...
12.07.06 at 19:29 EEST
Ζητώ συγγνώμη που τόσο καιρό δεν έχω γράψει τίποτα για τις "επιλογές νίκης" του Γιώργου Παπανδρέου για τους Δήμους Αθηναίων και Θεσσαλονίκης.
Έχω μείνει άφωνος γαρ…

Κυκλοφοριακά και πάλι
19.06.06 at 19:16 EEST
Δύο χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είναι κατ' αρχήν ευχάριστο να βλέπουμε την εφαρμογή νέων διαχειριστικών μέτρων, σε μια προσπάθεια βελτίωσης των κυκλοφοριακών συνθηκών στις ελληνικές πόλεις, χωρίς να επενδύονται τεράστια ποσά σε "μεγάλα έργα" - η προσμονή των οποίων αποτελεί συχνά άλλοθι για την σχεδόν παντελή απουσία σχετικά απλών, πρακτικών ρυθμίσεων που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα, με ελάχιστο χρηματικό κόστος.
Στην πόλη που μένω (Πάτρα) από τις αρχές Ιουνίου 2006 τέθηκαν σε εφαρμογή ρυθμίσεις κατά μήκος ενός "διαδρόμου" που συνδέει το κέντρο με το εθνικό οδικό δίκτυο, με σκοπό να βελτιωθούν οι χρόνοι πρόσβασης και να αναβαθμιστούν οι συγκεκριμένοι άξονες σε αυτό που εμείς οι συγκοινωνιολόγοι αποκαλούμε "αρτηρίες".
Το παρόν δεν είναι ο χώρος για κριτική ενός δοκιμαστικού μέτρου. Από επαγγελματική διαστροφή και μόνο, ήθελα κατ' αρχήν να εκφράσω τη χαρά μου για το ότι κάτι κινείται μετά από κάποια χρόνια απραξίας – και να σημειώσω κάποιες σκέψεις μου, πέρα από την εύκολη έκφραση προβλέψεων και εκτιμήσεων για το αν θα "πετύχει" ή όχι το μέτρο ή το ποιος θα το "καρπωθεί".
Όσον αφορά την αξιολόγηση:
Μετρήσιμοι δείκτες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων είναι, μεταξύ άλλων, οι χρόνοι διαδρομής – φυσικά όχι μόνο στις οδούς που εφαρμόζονται τα μέτρα αλλά και στις υπόλοιπες, που ενδεχομένως να επηρεάζονται έμμεσα: η απαγόρευση στάθμευσης στην "αρτηρία" ενδεχομένως να επιβαρύνει άλλους δρόμους με ακόμη περισσότερες διπλοσταθμεύσεις, δυσχεραίνοντας έτσι ακόμη περισσότερο τη διέλευση από αυτούς.
Σημαντική παράμετρος όμως είναι η αστυνόμευση. Η παγίωση ή μη της αίσθησης ότι το παρκάρισμα στην "αρτηρία" είναι απαγορευμένος καρπός που μπορεί να στοιχίσει ακριβά σε χρόνο και ταλαιπωρία (απομάκρυνση με γερανό κ.λπ.) θα είναι, μακροπρόθεσμα, ο καθοριστικός παράγοντας – και όχι η ανά 50 μέτρα παράταξη αστυνομικών, η οποία ξέρουμε ότι είναι αδύνατο να διαιωνιστεί.
Έχω δύο ακόμα παρατηρήσεις.
Τη μία, ως κάτοικος: Η θεσμοθέτηση της λεγόμενης "διαδρομή ταχείας διέλευσης" συμβάλλει, δυστυχώς, στην αποκοπή μιας όμορφης και αναπτυσσόμενης οικιστικής περιοχής από το θαλάσσιο μέτωπο. Πέρα από το ότι ασχημαίνει η βιτρίνα της πόλης, ουσιαστικότερο είναι το πρόβλημα της ασφαλούς διάσχισης της λεωφόρου – κάτι που δεν επιτυγχάνεται επαρκώς με τους ανά 500 περίπου μέτρα σηματοδότες ισόπεδων κόμβων.
Τη δεύτερη, ως μηχανικός: Δεν νομίζω ότι κοσμεί το όλο εγχείρημα η αντικατάσταση της ηλεκτρονικής πινακίδας επί της Εθνικής Οδού (που θα μπορούσε να ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη ως μέρος του συστήματος πληροφόρησης των οδηγών) με κάτι που μοιάζει με πανώ…

Citizen Κωστής
31.05.06 at 13:00 EEST
Στη σχολική ιστορία είχαμε μάθει για τις ναυμαχίες Έλλης και Λήμνου, στη διάρκεια του πρώτου βαλκανικού πολέμου (1912-13), στις οποίες ο οθωμανικός στόλος μπήκε στα Στενά και, για κάποια χρόνια, 'δεν τόλμησε' να ξαναβγεί στο Αιγαίο.
Επίσης, όλοι ξέρουμε ότι μετά την, ατυχή για εμάς, έκβαση της μικρασιατικής εκστρατείας, η Ελλάδα έχασε εδάφη που της είχαν παραχωρηθεί με τη συνθήκη των Σεβρών και υποδέχτηκε εκατοντάδες χιλιάδες χριστιανών ορθόδοξων προσφύγων.
Ταυτόχρονα όμως, μετά το 1922 άλλαξε και ένα άλλο δεδομένο. Το Αιγαίο δεν ήταν πια η σχεδόν κλειστή 'ελληνική' θάλασσα που ελπίζαμε ότι θα γινόταν με την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Τουρκία πέτυχε με τις συνθήκες Λωζάννης και Μοντρέ να αλλάξει τα δεδομένα και, ουσιαστικά, να ακυρώσει τις συνέπειες της ήττας της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η προσάρτηση των (ελληνικότατων σε πληθυσμό όσο και τα περισσότερα άλλα αιγαιονήσια) Ίμβρου και Τενέδου καθώς και η μερική αποστρατιωτικοποίηση νησιών της Ελλάδας όπως η Λήμνος συνέβαλαν ώστε να εδραιώσει η Τουρκία μια ζώνη ασφάλειας γύρω από τα Δαρδανέλλια, σύμφωνα με τις επιθυμίες της.
Αυτές οι παραχωρήσεις που κάναμε ως ηττημένοι ήταν, ίσως, μια σταγόνα στον ωκεανό της απώλειας της Ελλάδας των 'δύο ηπείρων και πέντε θαλασσών' και του ξεριζωμού του ελληνισμού από Μικρασία, Πόντο και Ανατολική Θράκη. Τις βρήκαμε όμως μπροστά μας αργότερα, όταν οι κρίσεις του 1973-74, του '87 και του '96 μάς θύμισαν ότι το Αιγαίο δεν χωρίζεται στα δύο από μια γραμμή 'μέσης απόστασης' όπως αυτή που δείχνουν οι περισσότεροι χάρτες αλλά ότι υπάρχουν πολυπλοκότερες νομικές έννοιες όπως τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος και η υφαλοκρηπίδα.
Ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας και νυν πολίτης Κωστής Στεφανόπουλος έγραψε τον Μάιο του 2006 ένα άρθρο στην Καθημερινή το οποίο, πέρα από την ουσία του (με την οποία μπορεί κανείς να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει), μας θύμισε ότι αυτά τα ζητήματα δεν έχουν λυθεί, παρά την πανθομολογούμενη προσέγγιση Ελλάδας και Τουρκίας μετά το 1999 σε διάφορους άλλους τομείς της οικονομικής, καλλιτεχνικής και κοινωνικής ζωής.
Και όσο τα προβλήματα αυτά είναι άλυτα, χρήσιμο είναι να θυμόμαστε ότι κάθε πλευρά έχει τις διεκδικήσεις της, ότι αυτές συγκρούονται και ότι μία διαπραγμάτευση ή επιδιαιτησία είναι απίθανο να καταλήξει στην πλήρη δικαίωση της μίας ή της άλλης πλευράς. Άρα, εκτός αν είμαστε ικανοί ως χώρα να επιβάλουμε με τη δύναμη των όπλων ή με άλλα 'μαγικά' μέσα τις δικές μας επιθυμίες, το πιθανότερο είναι ότι η όποια βιώσιμη λύση στο Αιγαίο δεν θα είναι αυτή που θα ικανοποιεί το σύνολο των απαιτήσεών μας – όσο 'δίκαιες' και αν τις χαρακτηρίζουμε.
Αν πάλι προτείνεται παράταση της σημερινής εκκρεμότητας, θα πρέπει να είμαστε – γιατί κι εμείς πολίτες είμαστε – ενήμεροι για το κόστος που αυτή έχει. Κόστος σε χαμένες ευκαιρίες, σε φαιά ουσία, σε χρήμα και – όπως δυστυχώς συνειδητοποιήσαμε με τον τραγικό θάνατο του σμηναγού Ηλιάκη – σε ανθρώπινες ζωές.

17 Μάη συν-πλην δύο
16.05.06 at 17:24 EEST
Περίεργα τα παιχνίδια της τύχης. Ακριβώς αντιδιαμετρικά από την ημερολογιακή θέση της σημαδιακής 17ης Νοεμβρίου βρίσκεται μια ημερομηνία (17/5) που, ναι μεν από μόνη της δεν λέει και πολλά πράγματα, πλην όμως αποτελεί το 'κέντρο βάρους' ενός φορτισμένου ιστορικά πενθημέρου.
Δύο μέρες πριν και δύο μετά την 17η Μάη του 1919 συνέβησαν δύο γεγονότα-σταθμοί.
Στις 15/5 – με το παλιό ημερολόγιο, που τότε ίσχυε στην Ελλάδα, ήταν η 2α Μαΐου – αποβιβάστηκε ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη, ξεκινώντας την τριετή περίοδο κατοχής ή 'απελευθέρωσης' της τότε 'Γκιαούρ Ίζμιρ' και της ευρύτερης περιοχής της, που τερματίστηκε με το γνωστό τραγικό τρόπο το 1922.
Τέσσερις μέρες αργότερα, στις 19/5, ο Μουσταφά Κεμάλ – μετέπειτα ιδρυτής της Τουρκικής Δημοκρατίας – αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα, στην αρχή του αγώνα των τούρκων εθνικιστών για επικράτηση έναντι του σουλτάνου και εκδίωξη των ελληνικών και άλλων ξένων στρατευμάτων.
Η μέρα αυτή αποτελεί εθνική γιορτή στην Τουρκία, με το φαινομενικά αθώο όνομα 'Γιορτή της Νεολαίας και του Αθλητισμού'. Εδώ και λίγα χρόνια το ελληνικό κράτος έχει ανακηρύξει την ίδια επέτειο ως ημέρα μνήμης για τον ποντιακό ελληνισμό.
Αν και η Σαμψούντα (Samsun) ανήκει στον Πόντο, οι ανατολικοί μας γείτονες δεν συνδέουν την επέτειο αποκλειστικά με αυτή τη γεωγραφική περιοχή. Για τους τούρκους η περίοδος 1919-1923 ονομάζεται 'πόλεμος της ανεξαρτησίας' και περιγράφει την αναμέτρησή τους σε πολλά μέτωπα (όχι μόνο τον Πόντο, όπου άλλωστε δεν υπήρχε απέναντί τους οργανωμένος ελληνικός κρατικός στρατός) και εναντίον πολλών αντιπάλων (κυρίως βέβαια των ελλήνων – αν και τα κατεξοχήν ένδοξα ονόματα Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş τα έδωσαν στις νοτιοανατολικές πόλεις, όπου αντίπαλοί τους ήταν οι γάλλοι, και όχι π.χ. στη Σμύρνη).
Οι περιπέτειες των ποντίων, όπως και αυτές των αρμενίων, ξεκίνησαν νωρίτερα από το 1919, με τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο και ειδικότερα στη διάρκεια των ρωσοτουρκικών συγκρούσεων. Η αντιπαράθεση απόψεων γύρω από την εποχή εκείνη είναι αρκετά έντονη. Το γεγονός είναι ότι μεγάλο μέρος των ποντίων είχε εγκαταλείψει την γενέθλια γη του πολύ πριν την υποχρεωτική ανταλλαγή του 1923 – και ότι αυτό έγινε βίαια.
Είναι επίσης αλήθεια ότι την συγκεκριμένη περίοδο κάθε έτους, όλως τυχαίως, λαμβάνουν μια κάπως μεγαλύτερη δημοσιότητα διάφορες ελληνοτουρκικές διαμάχες. Ίσως η περίοδος αυτή, πέραν της φόρτισης της επετείου, να αποτελεί την τελευταία ευκαιρία 'έκλυσης ενέργειας' πριν έρθει το καλοκαίρι και το 'μορατόριουμ', πτήσεων και όχι μόνο, που το συνοδεύει τον τελευταίο καιρό.

Meat is murder?
20.04.06 at 13:34 EEST
Στα χρόνια που έζησα στο λεκανοπέδιο δεν θυμάμαι να έχω ψωνίσει ποτέ από τη Βαρβάκειο Αγορά. Ούτε γνωρίζω και πολλούς που να το κάνουν - όλοι οι γνωστοί μου όταν μιλάνε για αγορές αναφέρονται στα σούπερ μάρκετ και (σπανιότερα) στα συνοικιακά μαγαζιά. Για να αφιερώνουν πάντως τα τηλεοπτικά κανάλια τόσα και τόσα ρεπορτάζ, ιδίως τις παραμονές μεγάλων γιορτών, στην εν λόγω αγορά του αθηναϊκού κέντρου, σκέφτηκα ότι όλο και κάποιος λόγος θα υπάρχει.
Έβαλα λοιπόν το φτωχό μου μυαλό να δουλέψει και κατέληξα στην εικασία ότι η δημοσιογραφική κάλυψη μάλλον έχει το ρόλο μαθητείας. Όχι για τους καταναλωτές αλλά για τους ίδιους τους ρεπόρτερ. Μαθητείας στα οικονομικά και συγκεκριμένα στους νόμους της αγοράς - προσφορά, ζήτηση, ανταγωνισμός.
Με τους μαθητές πρέπει βέβαια να είμαστε επιεικείς. Ίσως να ξαφνιάζονται κάθε φορά που η περιορισμένη προσφορά ή η αυξημένη ζήτηση σπρώχνει τις τιμές προς τα πάνω. Ίσως, επηρεασμένοι από το άλλο τους μάθημα - αυτό των νέων ελληνικών - να χρησιμοποιούν τη λέξη αισχροκέρδεια σαν καινούργιο κοσκινάκι: υπερβολικά συχνά και άκαιρα. Τώρα, στο ερώτημα 'Εμείς τι φταίμε;' η απάντηση είναι απλή. Δεν είναι κανείς υποχρεωμένος να βλέπει αυτά τα ρεπορτάζ. Κι αν 'όλα τα κανάλια' παίζουν το ίδιο πράγμα την ίδια ώρα, ας θυμηθούμε ότι δεν είμαστε καν υποχρεωμένοι να κρατάμε ανοιχτή την τηλεόραση. Ειδικά αυτοί που έχουν μηχανάκι της AGB, ας μην ξεχνάνε να πατάνε τα αντίστοιχα κουμπιά, ώστε οι υπεύθυνοι των καναλιών να μαθαίνουν ότι αυτά τα ρεπορτάζ δεν ενδιαφέρουν (;) κανέναν, μπας και φιλοτιμηθούν να τα καταργήσουν.
Το μόνο άσχημο είναι ότι δεν ξέρουμε τι θα βάλουν στη θέση τους. Με κάθε ειλικρίνεια ομολογώ ότι αδυνατώ να διαλέξω ανάμεσα στα κρέατα Αργεντινής και τα (προσφάτως εκτεθέντα σε βρεταννική λαϊκή ταμπλόιντ) 'κρέατα' Γερμανίας...

Το καμπανάκι
31.03.06 at 15:10 EEST
Αποφεύγω, στην ιστοσελίδα αυτή, να γράφω για θέματα του επιστημονικού μου πεδίου. Η εξαίρεση που θα κάνω σήμερα δεν ξέρω αν θα είναι η μοναδική. Έκρινα όμως ότι ήταν απαραίτητο να γίνει. Γράφεται με αφορμή μια συζήτηση που κάναμε με άλλους συναδέλφους συγκοινωνιολόγους στο τέλος Μαρτίου 2006, στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του συλλόγου μας.
Μιλήσαμε για το τραμ – ένα μεταφορικό μέσο που αποτελεί μέρος της φυσιογνωμίας πολλών πόλεων της Ευρώπης. Σε κάποιες από αυτές δεν έπαψε ποτέ να εξυπηρετεί τις μετακινήσεις από, προς και μέσα στο κέντρο. Σε κάποιες άλλες ξηλώθηκε – συνήθως μετά τον πόλεμο – και αργότερα επανήλθε εκσυγχρονισμένο. Και σε κάποιες τρίτες εγκαταστάθηκε από το μηδέν.
Δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται σε κάποια συνομωσία των φίλων του τραμ, πάντως οι πληροφορίες και για τα τρία παραπάνω είδη πόλεων συγκλίνουν: το τραμ έκανε καλό στην πόλη – την ομόρφυνε. Αγαπήθηκε. Πέτυχε (ακόμα κι αν αυτό σε στενούς οικονομικούς όρους δεν ισχύει για όσα τραμ 'ζουν' με επιδοτήσεις).
Στην Αθήνα, από την αρχή το πράγμα είχε μια ιδιαιτερότητα. Το σύγχρονο τραμ – μισό αιώνα μετά το ξήλωμα του παλιού – κατασκευάστηκε σαν μια βιτρίνα πολυτελείας για τη σύνδεση των παραλιακών Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Μόνο το πέρασμα από τη Νέα Σμύρνη και τη Γλυφάδα συνοδεύτηκε με κάποιου είδους ανάπλαση των κεντρικών περιοχών των αντίστοιχων δήμων. Τα κέντρα της Αθήνας και του Πειραιά δεν 'κατάλαβαν' σχεδόν τίποτα.
Λυπάμαι όταν βλέπω στην παλιά μου γειτονιά τα πανώ εναντίον της μελλοντικής διέλευσης του τραμ. Όχι μόνο γιατί – ελλείψει άλλης ρεαλιστικής διόδου – το 'όχι τραμ στη Τζαβέλλα' σημαίνει 'όχι τραμ στον Πειραιά', αλλά και γιατί η ευκολία με την οποία κάποιοι παρόδιοι μετατράπηκαν σε NIMBY (από το αγγλικό Not In My BackYard – αντίδραση σε ό,τι μας ξεβολεύει) δείχνει την απροθυμία ενός σημαντικού μέρους της ελληνικής κοινωνίας να δει την πόλη του αλλιώς, αλλά και την επικοινωνιακή αναπηρία και ανικανότητα (πώς αλλιώς να την πω;) των υπέρμαχων του τραμ.
Για λόγους που δεν υπάρχει χώρος να αναφερθούν, ένα συγκοινωνιακό μέσο που σίγουρα έχει τη θέση του σε πολλές ελληνικές πόλεις (η Πάτρα είναι ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα – μια και έχει έτοιμο σιδηροδρομικό διάδρομο καθώς και το 'σωστό' πληθυσμιακό μέγεθος) έχει απαξιωθεί προτού καν δοκιμαστεί. Είναι κρίμα…

And the winner is...
15.03.06 at 10:20 EET
Πολλοί είπαν ότι ο τελικός κυπέλλου Ελλάδος του 1964 στη Λεωφόρο ήταν στημένος. Οι οπαδοί των δύο ομάδων που αγωνίζονταν – Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού – ήταν σίγουροι. Γι' αυτό και, πριν τη λήξη, έκαναν (ίσως για μοναδική φορά στα χρονικά) μια κοινή χουλιγκανική ενέργεια, μπαίνοντας στο γήπεδο και προκαλώντας μεγάλες καταστροφές σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Αν το 1964 μερικές χιλιάδες οπαδοί στην Ελλάδα είδαν έναν αγώνα που τους γέμισε με υποψίες, το 1982 πολλά εκατομμύρια τηλεθεατές στον κόσμο έγιναν μάρτυρες ενός άθλιου ποδοσφαιρικού θεάματος. Η τότε Δυτική Γερμανία κέρδισε την Αυστρία με 1-0, βάζοντας ένα γκολ νωρίς-νωρίς και περιμένοντας στη συνέχεια να περάσει ο χρόνος. Το αποτέλεσμα ήταν βολικό και για τις δύο εθνικές ομάδες – οι γερμανοί αν δεν νικούσαν θα αποκλείονταν, το ίδιο και οι αυστριακοί αν έχαναν με μεγαλύτερη διαφορά. Από το σκορ αυτό ζημιώθηκε η Αλγερία, οι παράγοντες της οποίας διαμαρτυρήθηκαν στη FIFA αλλά επί ματαίω.
Θυμήθηκα αυτά τα ιστορικά ποδοσφαιρικά παιχνίδια το βράδυ της 14ης Μαρτίου 2006, βλέποντας τα προκριματικά για την επιλογή του ελληνικού τραγουδιού για τη Eurovision. Είμαι απλός τηλεθεατής και όχι τηλεκριτικός, γι' αυτό θ' αφήσω για άλλους τον σχολιασμό της ποιότητας του ήχου, της σκηνικής παρουσίας των συμμετεχόντων και της καταλληλότητας του χώρου. Από το περιεχόμενο, θα συγκρατήσω με καλή ανάμνηση την ιστορική αναδρομή – μια και το flashback αποτελεί και προσωπικό μου "βίτσιο". Μέχρι εκεί όμως.
Διότι, αν θέσεις σε ψηφοφορία μια "πιασιάρικη" μπαλάντα, σε στίχους της ίδιας της ερμηνεύτριας και μουσική του αγαπημένου της συνθέτη, απέναντι σε τρία πιο "μπιτάτα" και μάλλον αδιάφορα και ολίγον αντι-φεστιβαλικά ποπ κομμάτια, τότε αυτό που προκύπτει μπορείς να το στολίσεις με διάφορα κοσμητικά επίθετα που αρχίζουν από προ-, όπως προσχηματικό, προεπιλεγμένο κ.λπ. Σίγουρα πάντως δεν μπορείς να το πεις διαγωνισμό. Πιο πολύ σε Γερμανία-Αυστρία φέρνει.

Το Περιβάλλον που μας Περιβάλλει
03.03.06 at 16:03 EET
Απογοητεύομαι όποτε θυμάμαι ότι…
…σε κάθε εθνικό, επαρχιακό ή δημοτικό δρόμο της εξοχής υπάρχει τουλάχιστον μία στροφή ή πλάτωμα στο οποίο γνωστοί-άγνωστοι συμπολίτες μας πετούν σκουπίδια, μπάζα, μέχρι και παλιά έπιπλα
…οι χωριστοί κάδοι για την ανακύκλωση, σε κάθε δρόμο και κάθε γειτονιά (και όχι αναγκάζοντας τον πολίτη να κάνει ολόκληρο ταξίδι για να μεταφέρει τα σκουπίδια του) δεν είναι ακόμα κάτι αυτονόητο για τις ελληνικές πόλεις
…οι περισσότερες πόλεις μας είναι τόσο φτωχές σε κοινόχρηστους χώρους και υποδομές στάθμευσης και συγκοινωνιών, που ωθούν όσους αναζητούν ποιότητα ζωής να καταφεύγουν στα δάση και τους "αιγιαλούς" (και με τη σειρά τους να τα υποβαθμίζουν)
…"καταφέραμε" ως χώρα να έχουμε σοβαρά προβλήματα ρύπανσης της ατμόσφαιρας και των νερών χωρίς να διαθέτουμε τη βαρειά βιομηχανία των δυτικοευρωπαίων
...υπάρχουν τόσοι πολλοί γύρω μας που πετάνε κάτω τα σκουπίδια τους και τόσο λίγοι που θα τολμήσουν έστω να τους κάνουν παρατήρηση, ενώ ο τελευταίος πολιτικός που έκανε "εκστρατεία" για το ζήτημα αυτό ήταν ο γραφικός αντιπρόεδρος της χούντας
…οι επιφανέστεροι οικολόγοι στην Ελλάδα αυτοκτόνησαν πολιτικά τη δεκαετία του '90, αναλώνοντας τη δράση τους είτε σε υποστήριξη αμφιλεγόμενων τοπικών αρχόντων (Πειραιάς 1994) είτε φορώντας μπλουζάκια για να "διαμαρτυρηθούν" κατά την ομιλία του George Bush Sr. στη Βουλή των Ελλήνων (1991)
…ο υπουργός της δεκαετίας του '70 που κάποτε προκαλούσε τους επερωτώντες βουλευτές της αντιπολίτευσης λέγοντας "Βρείτε μου έναν νεκρό από το νέφος!" έγινε αργότερα πρόεδρος της δημοκρατίας

Ο Σαλονικιός, μέρος ΙΙ
15.02.06 at 13:12 EET
Το 1993 βρισκόμουν στο εξωτερικό. Ήμουν εκτός του ελληνικού πολιτικού κλίματος με όσα θετικά και αρνητικά συνεπάγεται αυτό. Σε αλληλογραφία με έναν φίλο μου ανέφερα, ως σενάριο πολιτικής φαντασίας, το ενδεχόμενο ο Αντώνης Σαμαράς να μην προσφύγει στην "εύκολη" λύση της ίδρυσης νέου κόμματος αλλά με επιμονή και μεθοδικότητα να χτίσει στέρεα την προσωπική του πολιτική βάση. Με δεδομένη την ταύτιση, εκείνη την εποχή, του Σαμαρά με το "μακεδονικό", θεωρούσα ότι ενδεχόμενη υποψηφιότητά του για τη δημαρχία της Θεσσαλονίκης θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να επιφέρει "τομή" στην τότε πολιτική πραγματικότητα και να ανεβάσει τις "μετοχές" του πρώην ΥΠΕΞ για μελλοντική διεκδίκηση ηγετικής θέσης στην ελληνική δεξιά.
Οι μετέπειτα εξελίξεις είναι γνωστές. Η ίδρυση της "Πολιτικής Άνοιξης" αποδείχτηκε (για να το πούμε ευγενικά) χρήσιμη, τόσο για την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία – με την επίσπευση των εκλογών λόγω της αποστασίας του περίφημου βουλευτή Κιλκίς της ΝΔ, Συμπιλίδη – όσο και για τη διατήρησή του σε αυτή το 1995 με την κοινή υποστήριξη Στεφανόπουλου για την Προεδρία από ΠΑΣΟΚ-Άνοιξη. Η πολιτική καριέρα όμως του Σαμαρά δεν είχε την λαμπρή πορεία που προοιωνιζόταν η ανέλιξή του μεταξύ 1985-1992.
Δεν ξέρω (και δεν με ενδιαφέρει) αν ποτέ ο Σαμαράς ή κάποιος σύμβουλός του σκέφτηκε το ενδεχόμενο υποψηφιότητας στο Δήμο Θεσσαλονίκης, και φυσικά δεν θα μάθουμε ποτέ τι θα γινόταν αν επαληθευόταν το φανταστικό μου σενάριο. Το ενδιαφέρον είναι ότι σήμερα ένας άλλος "αντάρτης" της συντηρητικής παράταξης, ο Γιώργος Καρατζαφέρης, επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει την απήχηση που αποδεδειγμένα έχει το κόμμα του (ΛΑΟΣ) στην Κεντρική Μακεδονία και να δοκιμάσει τις δυνάμεις του σε μια πόλη, όπου η πατριωτική ρητορική του – όπως και εκείνη του Σαμαρά παλιότερα – βρίσκει αρκετά ευήκοα ώτα και πέραν του στενού κομματικού του ακροατηρίου.
Βέβαια το 2006 δεν είναι 1993, τα πρόσωπα και οι συνθήκες διαφέρουν. Θα επισημάνω όμως ότι:
Ο Καρατζαφέρης, ως αρχηγός κόμματος "διαμαρτυρίας", δεν έχει τίποτα να χάσει. Μερικές φορές μάλιστα – όπως στον σχολιασμό του για τον "ανασχηματισμό του Αγίου Βαλεντίνου" – αποδεικνύει ότι έχει στη διάθεσή του ένα ενδιαφέρον "οπλοστάσιο πνεύματος". (Το πώς το χρησιμοποιεί είναι ένα άλλο ζήτημα.)
Υπάρχει το προηγούμενο της καθόδου του στις νομαρχιακές εκλογές του 2002, όπου αρκετοί "καλοί χριστιανοί" (κατά την θρυλούμενη αρχιεπισκοπική ορολογία) του λεκανοπεδίου τον στήριξαν, με αποτέλεσμα ένα όχι ευκαταφρόνητο 13,6%.
Μαζί από την πολιτική βάση, που φαίνεται να διαμορφώνεται στα αστικά κέντρα και ιδίως στην Κεντρική Μακεδονία, υπάρχει και λειτουργεί ένα ιδεολογικό υπόβαθρο που δεν πρέπει να αγνοήσουμε. Μπορεί ο Καρατζαφέρης να αποποιείται τον τίτλο του έλληνα LePen, το κοινό του όμως έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που δύσκολα χωρούν σε άλλες πολιτικές δυνάμεις. Συνεπώς, αυτό που σήμερα εύκολα υποτιμάται ως προσωποπαγές κόμμα δεν αποκλείεται, μετά από μια εκλογική επίδειξη δύναμης, να αποκτήσει χαρακτηριστικά "ωριμότερου" πολιτικού σχηματισμού.

Υπέρ ασεβών
04.02.06 at 20:08 EET
Η συντεταγμένη κοινωνία της Δανίας είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια δεν φημίζεται για τη συμπάθειά της προς τους ξένους, ειδικά αν αυτοί είναι σκουρόχρωμοι ή/και σχιστομάτηδες – όπως για παράδειγμα οι τύποις συμπολίτες των Δανών, Γροιλανδοί. Εκ πρώτης όψεως λοιπόν θα μπορούσε να διαγνώσει κανείς μια ρατσιστική υπεροψία στις περίφημες καρικατούρες που σατίριζαν τον Προφήτη Μωάμεθ και δεν θα θλιβόταν ιδιαίτερα για το ποδοπάτημα της δανικής σημαίας σε μουσουλμανικές πόλεις ανά την υφήλιο.
Το πρόβλημα με τη χιονοστιβάδα απολύσεων, απαγορεύσεων και "πολιτικής ορθότητας" που ακολούθησε τη δημοσίευση των περίφημων γελοιογραφιών είναι, φυσικά, σοβαρότερο. Με ενδιαφέρον διάβασα απόψεις που αντανακλούσαν τις δύο διαφορετικές προσεγγίσεις της σάτιρας – και της ελεύθερης έκφρασης εν γένει.
Η μία, που ακολουθούμε κι εμείς με τους φίλους στο www.laspi.gr, είναι αυτή που πολύ εύγλωττα περιέγραψε ο μεγάλος γελοιογράφος Κώστας Μητρόπουλος στα ΝΕΑ: το να κάνεις ένα σκίτσο (ή ένα άρθρο) "σεβαστικό και βλαπτικό ταυτόχρονα". Ενέχει μεγάλο βαθμό αυτολογοκρισίας και έχει το πλεονέκτημα (αχρείαστο να' ναι) ότι μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις και σε χώρες ή περιβάλλοντα (εταιρικά, π.χ.) όπου η ελευθερία έκφρασης υφίσταται κάποιας μορφής, μικρούς ή μεγάλους περιορισμούς.
Η άλλη έγκειται στο να δοκιμάζεις τις αντοχές του εκάστοτε περιβάλλοντος, αναλαμβάνοντας τα ρίσκα σου βέβαια αλλά με τελικό, νομοτελειακό σχεδόν αποτέλεσμα τη διεύρυνση των ορίων ανάμεσα στο αποδεκτό και το απαγορευμένο. Οι τολμηροί είναι αυτοί που ανοίγουν το δρόμο για μεγαλύτερη ελευθερία. Δυσκολεύομαι να ακολουθήσω το δρόμο τους αλλά τους θαυμάζω και νομίζω ότι ιστορικά θα δικαιωθούν.
Το πώς θα χειριστεί το κάθε ΜΜΕ και η κάθε χώρα αυτό το ζήτημα είναι δική τους υπόθεση αλλά ας μου επιτραπεί η παρατήρηση ότι, αν επρόκειτο για ανάλογη σάτιρα με αντικείμενο το πρόσωπο του Ιησού, η αντίδραση θα περιοριζόταν σε ανακοινώσεις του Βατικανού ή το πολύ-πολύ σε δικαστικές αγωγές. Ο φόβος των βίαιων αντιποίνων από μουσουλμάνους "βομβιστές αυτοκτονίας", και όχι κάποια φοβερή ευαισθησία απέναντι σε θρησκευτικά συναισθήματα, είναι αυτός που εμφανέστατα υπαγορεύει το άρον-άρον "μάζεμα" της υπόθεσης με τις γελοιογραφίες του Προφήτη. Αυτό, όμως, είναι κατά τη γνώμη μου ο ορισμός της τρομοκρατίας.

Ice ice baby
26.01.06 at 14:04 EET
Η τελευταία ελληνική απογραφή πληθυσμού το 2001 έγινε την εποχή που μόλις άνοιγαν το νέο αεροδρόμιο στα Σπάτα και ο άξονας της Αττικής Οδού. Η Αθήνα γινόταν το "απέραντο εργοτάξιο" που γνωρίσαμε κατά την προετοιμασία των Ολυμπιακών. Σήμερα, στα μισά του δρόμου προς το 2011, είναι πολύ νωρίς για πρόβλεψη δημογραφικών μεγεθών. Σίγουρα όμως η αντίληψή μας για την πόλη έχει αλλάξει.
Πριν λίγα χρόνια, η πρωτεύουσα άρχιζε και τέλειωνε στο λεκανοπέδιο. Το Θριάσιο είχε από χρόνια μεταβληθεί στην Αγέλαστο Πέτρα. Τα Μεσόγεια διατηρούσαν έναν χαρακτήρα εξοχής, αν και το Ρυθμιστικό Σχέδιο του 1985 είχε προδιαγράψει την εξέλιξή τους. Τρεισήμισι εκατομμύρια άνθρωποι είχαν μια λίγο-πολύ παγιωμένη αίσθηση της τσιμεντούπολης, με νέφος, κυκλοφοριακό πρόβλημα, μολυσμένη θάλασσα, μηδενικό πράσινο και ανεπαρκείς υποδομές.
Σήμερα όλο και περισσότεροι ζουν ή/και εργάζονται έξω από το λεκανοπέδιο. Οι επιχειρήσεις έχουν απλωθεί στο Κορωπί, τα Οινόφυτα, το Κρυονέρι, τον Ασπρόπυργο και τη Μάνδρα. Άλλες περιοχές, κυρίως γύρω από το όρος της Πεντέλης αλλά και της Πάρνηθας, δεν αποτελούν πια τόπο εξοχικής κατοικίας και η πληθυσμιακή τους σύνθεση δεν περιλαμβάνει πλέον μόνο τους αλήστου μνήμης Προνομιούχους.
Αν, λοιπόν, οι περίφημοι "χιονιάδες" των τελευταίων ετών μας απασχολούν απείρως περισσότερο απ' ό,τι οι παλαιότεροι, αυτό δεν οφείλεται αποκλειστικά στη μνήμη μας που σκουριάζει, στο κλίμα που δήθεν αλλάζει, ή στα κανάλια που όλο και περισσότερο κραυγάζουν. Μια παράμετρος που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι οι δραστηριότητες των Αθηναίων έχουν ανεβεί από τα πεδινά της κεντρικής Αθήνας στα τριψήφια υψόμετρα (200, 300, 400 ή και περισσότερα μέτρα) της αναπτυσσόμενης suburbia ("προαστειούπολης") που περιβάλλει την πάλαι ποτέ Περιφέρεια Πρωτευούσης, που όπως μαθαίναμε στη γεωγραφία έχει έκταση 433 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περικλείεται από τα όρη Υμηττός, Πεντέλη, Πάρνηθα και Αιγάλεω – και βρέχεται από τον Σαρωνικό.
Η νέα Αθήνα δεν βρέχεται, γι' αυτό και πιάνει πάγο. Καλό κουράγιο στους νέους montagnards (ορεινούς)!

Άγιος Ιούδας;
13.01.06 at 18:16 EET
Ο πλέον αμφιλεγόμενος από τους 12 μαθητές του Ιησού έχει αποτελέσει, σε παραδόσεις που επιβιώνουν μέχρι και σήμερα σε χριστιανικές κοινωνίες, σύμβολο όχι μόνο της προδοσίας αλλά και του εβραϊσμού εν γένει – από αρνητική σκοπιά – παρ' όλο που ο όρος "ιουδαίοι" είναι προγενέστερος (ο πρώτος Ιούδας της γενεαλογίας της Παλαιάς Διαθήκης ήταν υιός του Ιακώβ).
Η καύση του ομοιώματος του Ιούδα – έθιμο της Μεγάλης Παρασκευής – έχει αποτελέσει, ως γνωστόν, σημείο τριβής μεταξύ χριστιανών και εβραίων. Ο ναυτικός αποκλεισμός του Πειραιά το 1850 ήταν η κλιμάκωση ενός επεισοδίου που ξεκίνησε από την απαγόρευση, για "διπλωματικούς λόγους", της τέλεσης αυτού του εθίμου στην Αθήνα, που εκείνο τον καιρό μετρούσε σχετικά λίγα χρόνια ελευθερίας και συνεπώς ο πληθυσμός της έδινε ιδιαίτερη αξία σε θρησκευτικές παραδόσεις.
Ο Καζαντζάκης και μεταγενέστερα ο Σκορσέζε είναι από τους γνωστότερους, στην Ελλάδα και όχι μόνο, δημιουργούς που προσπάθησαν να παρουσιάσουν τον Ιούδα χωρίς τα καθιερωμένα μελανά χρώματα. Στις αρχές του 2006 μαθαίνουμε για μια κίνηση αποκατάστασης του Ιούδα, η οποία υποτίθεται ότι εξετάζεται από πλευράς Βατικανού – με σκοπό να αποφορτίσει την "προδοσία" και να την παρουσιάσει ως μέρος του σχεδίου του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου.
Ίσως σε λίγα χρόνια οι ιερωμένοι με το όνομα "Ιούδας" να μην αποτελούν μόνο τίτλους τραγουδιών του Μπομπ Ντύλαν…

Πάντα Κυριακή
29.12.05 at 18:10 EET
Πριν από πολλά χρόνια, τα σχολικά βιβλία μάς δίδασκαν ότι είναι στα σκαριά η καθιέρωση ενός παγκόσμιου ημερολογίου, που θα διατηρούσε σταθερή αντιστοιχία ανάμεσα σε ημερομηνίες και ημέρες της εβδομάδας. Για παράδειγμα, η 1η Ιανουαρίου θα ήταν πάντα Κυριακή.
Μια και οι ημέρες ενός έτους είναι 365, δηλαδή μία περισσότερη από εκείνες των 52 εβδομάδων, η μέρα που περίσσευε τοποθετούνταν μεταξύ της τελευταίας μέρας του Δεκέμβρη και της πρώτης του Γενάρη. Θα ήταν εκτός εβδομάδας και θα λεγόταν Παγκόσμια Ημέρα. Ομοίως στα δίσεκτα έτη θα υπήρχε παρόμοια Δίσεκτη Ημέρα ανάμεσα στις 30/6 και 1/7.
Παρά τις προσπάθειες του ΟΗΕ, ένα πρόβλημα στην υιοθέτηση του παγκόσμιου ημερολογίου ήταν η δυσκολία των θρησκευόμενων πολιτών – ιδίως στην υπερδύναμη ΗΠΑ, όπου και αρχικά τέθηκε το ερώτημα – να αποδεχθούν τη διατάραξη της αέναης ακολουθίας των εβδομάδων. Η ιερότητα του αριθμού 7 αποδείχθηκε ισχυρότερη από τα πλεονεκτήματα της συμμετρίας και απλότητας που θα επέφερε το παγκόσμιο ημερολόγιο.
Δεν γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό επηρέασε τη στάση της αμερικανικής κοινωνίας και η παροιμιώδης προληπτικότητά της, δεδομένου ότι, με το νέο ημερολόγιο, θα είχαμε "Παρασκευή και 13" τέσσερις φορές το χρόνο.
Το σίγουρο είναι ότι και το 2006 θα συνεχίσουμε να μετράμε το χρόνο όπως και μέχρι τώρα. Καλή χρονιά!

Περισσότερο Φως
23.12.05 at 11:18 EET
Εδώ και αιώνες, η 25η Δεκεμβρίου γιορτάζεται ως ημέρα γέννησης του Χριστού. Είναι γεγονός ότι και σε άλλες θρησκείες και πολιτισμούς η περίοδος αυτή είναι εορταστική (βλ. Χανούκα των Εβραίων).
Πολλοί μελετητές έχουν ασχοληθεί σε βάθος με την ιστορική εξέλιξη των εορτών και είναι σε θέση να μας πουν, π.χ., πότε αποφασίστηκε το έτος να αρχίζει την πρώτη Ιανουαρίου (και όχι την 1η Μαρτίου των Ρωμαίων – μην ξεχνάμε ότι ο Δεκέμβριος βγαίνει από τον αριθμό δέκα), ή αν οι βοσκοί της Βηθλεέμ θα μπορούσαν να βρίσκονται στο ύπαιθρο χειμωνιάτικα.
Το βέβαιο είναι ότι η εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, όπως και αυτή του θερινού, ήταν πάντοτε σημαντική. Από το τρίτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη και μετά, η μέρα μεγαλώνει. Περισσότερο φως σημαίνει μεγαλύτερη ελπίδα και αισιοδοξία, χρήσιμη για να περάσουμε τον βαρύ χειμώνα που συνήθως εκδηλώνεται στο πρώτο δίμηνο μιας καινούργιας χρονιάς.
Δεν το βρίσκω κακό ούτε και "αντιχριστιανικό" ή "παγανιστικό" αν κάποιος, ταυτόχρονα με το πλούσιο θρησκευτικό περιεχόμενο αυτών των ημερών, κάνει μια αναφορά στο αστρονομικό αυτό δεδομένο και στη σημασία που ανέκαθεν είχε για τις κοινωνίες των ανθρώπων.
Άλλωστε, ανεξάρτητα από θρησκευτικές πεποιθήσεις, στις μέρες χαράς και γιορτής δεν ταιριάζουν οι αποκλεισμοί και η περιχαράκωση. Η ευχή "Καλά Χριστούγεννα!" είναι ευχή αγάπης και, ως τέτοια, πιστεύω ότι δεν προσβάλλει κανέναν.

Τσακίρ Ζώνες
16.12.05 at 15:05 EET
Αντίθετα με τα όσα υπονοεί το επώνυμό του, ένας συγκεκριμένος τοπικός άρχοντας σε δήμο του πολεοδομικού συγκροτήματος της Κωνσταντινούπολης αποκλείεται να ήταν στο "τσακίρ κέφι" την Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2005.
Στην ιστοσελίδα της Turkish Daily News διαβάζω ότι εκείνη την ημέρα, ο Μεχμέτ Τσακίρ, Δήμαρχος του Uskudar (Σκούταρι), προσυπέγραψε την απόφαση του δημοτικού του συμβουλίου να ορίσει συγκεκριμένες ζώνες, στις οποίες θα μπορεί να πωλείται αλκοόλ.
Για την οριστική έγκριση της απόφασης απαιτούνται και οι σύμφωνες γνώμες ανώτερων οργάνων σε μητροπολιτικό και νομαρχιακό επίπεδο.
Το όλο θέμα είναι χαρακτηριστικό της σύγκρουσης ανάμεσα στην βαλκανική-μεσογειακή παράδοση που εκφράζει μεγάλο μέρος του τουρκικού λαού και την απόπειρα του νεο-ισλαμιστικού ρεύματος να επιβάλει τις συντηρητικές θρησκευτικές του αντιλήψεις.
Ο κ. Τσακίρ βρήκε "πάτημα" σε εγκύκλιο του τουρκικού Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο πρότεινε στους τουρκικούς οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης τον καθορισμό "ζωνών αλκοόλ", ώστε τα σημεία πώλησης οινοπνευματωδών να βρίσκονται εκτός περιοχών κατοικίας - και να αποθαρρυνθεί, υποτίθεται, ο μέσος πολίτης από την κατανάλωσή τους, καθώς δεν θα μπορεί πια να τα βρίσκει δίπλα στην πόρτα του.
Υποθέτω - και ελπίζω - ότι οι κάτοικοι του Sirince, του παλιού Κιρκιντζέ της Διδώς Σωτηρίου, χωριού κοντά στην Έφεσο που φημίζεται για τις γιορτές κρασιού του κάθε φθινόπωρο, θα αξιοποιήσουν δεόντως αυτή την είδηση, ρίχνοντας σαν προσάναμμα στα τζάκια τους τα σχετικά αποκόμματα εφημερίδων και απολαμβάνοντας το κρασί που ακόμα και σήμερα, σε πείσμα της μουσουλμανικής επιρροής, παράγεται εκεί.

Ερυθρός Λέων
09.12.05 at 17:31 EET
Στο μυαλό πολλών - και σίγουρα των πειραιωτών φίλων του Ολυμπιακού - η φράση "ερυθρός λέων" μπορεί να φέρνει τον Θρυλέοντα, τη μασκότ που εμφανιζόταν στους αγώνες μπάσκετ στο Ειρήνης και Φιλίας, με ιστορικές αναφορές στο παρελθόν του επινείου ως Λιμένα των Λεόντων (Porto Leone). Η πραγματική όμως ιστορία του κόκκινου λιονταριού είναι διαφορετική.
Ο Ερυθρός Λέων ήταν, μέχρι την πτώση του Σάχη, το σύμβολο που χρησιμοποιούσε το ιρανικό παράρτημα του Ερυθρού Σταυρού. Η ισλαμική επανάσταση έφερε και στο Ιράν την Ερυθρά Ημισέληνο, που χρησιμοποιούν όλες οι χώρες με μουσουλμανική παράδοση.
Αυτό που ίσως δεν είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι το Ιράν εξακολουθεί να κατέχει τα δικαιώματα χρήσης αυτού του ιδιαίτερου συμβόλου, που βασίζεται στο έμβλημα της περσικής βασιλικής οικογένειας. Ακόμη και παροπλισμένος, ο Ερυθρός Λέων παραμένει μεταξύ των αποδεκτών συμβόλων του διεθνούς κινήματος Ερυθρού Σταυρού - Ερυθράς Ημισελήνου.
Με αφορμή πρόσφατη διαμάχη σχετικά με την ισχύ και αναγνωρισιμότητα των διαφόρων συμβόλων σε περιοχές με αδιευκρίνιστο εδαφικό καθεστώς, όπως τα μονομερώς προσαρτημένα στο Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν, την εβδομάδα που μας πέρασε υιοθετήθηκε ο Ερυθρός Ρόμβος ως ουδέτερο σύμβολο, ισότιμο με τον Σταυρό και την Ημισέληνο. Εάν μάλιστα το επιθυμούν, οι εθνικές οργανώσεις που ήδη χρησιμοποιούν τα σύμβολα των δύο μεγαλύτερων μονοθεϊστικών θρησκειών θα μπορούν να προσθέσουν και τον Ρόμβο στο έμβλημά τους, ή και να τα αντικαταστήσουν με αυτόν.
Θεωρείται μάλιστα πιθανό, με τη γενικότερη τάση πολλών κοινωνιών για θρησκευτική "αποφόρτιση", ο Ερυθρός Ρόμβος να επικρατήσει ως σύμβολο ανεκτικότητας και ενότητας, ακόμα και σε χώρες που τα εθνικά τους εμβλήματα περιλαμβάνουν τον σταυρό. Στις χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία η εκκοσμίκευση του συμβολισμού της Ερυθράς Ημισελήνου μπορεί να αργήσει λίγο περισσότερο. Θα είναι πάντως ενδιαφέρον να δούμε τι θα γίνει στην - επισήμως "κοσμική" - γείτονα Τουρκία.
Προσωπικά τον ρόμβο ως σχήμα τον βρίσκω αδιάφορο. Σίγουρα είναι προτιμότερος όμως από παλαιότερες προσπάθειες διεθνοποίησης, όπως για παράδειγμα οι πρωτοβουλίες της Σρι Λάνκα και της Ινδίας για εισαγωγή του συμβόλου της ...σβάστικας.
Άραγε κάποια μέρα η γειτονιά ανάμεσα στο παλιό τέρμα Αμπελοκήπων και την Κατεχάκη θα μετονομαστεί σε "Ερυθρό Ρόμβο";